Umiejętność samodzielnego siadu niemowlaka to jeden z najczęstszych tematów w gabinecie fizjoterapeutycznym. Pojawia się wiele rozbieżnych informacji- w Internecie, od znajomych, rodziny, a jeszcze odmiennych u specjalisty. Jak odsiać nieprawdziwe od tych właściwych? Oto kilka usłyszanych od rodziców założeń.
MIT 1: Dziecko półroczne powinno siedzieć, a jeżeli nie robi tego samodzielnie to powinno się je obkładać poduszkami, kocami itp. by utrzymało pozycję.
Mimo, że świadomość rodziców na temat konsekwencji związanych ze zbyt wczesnym sadzaniem dzieci jest duża, to i tak bardzo często w praktyce fizjoterapeutycznej spotykam się z powyższym stwierdzeniem. Sześciomiesięczne niemowlę nie musi samodzielnie przyjmować pozycji siedzącej. Średni czas osiągnięcia umiejętności samodzielnego siadu przez niemowlę to 8-9 miesiąc życia. Z reguły dziecko półroczne nie ma jeszcze wystarczającej stabilizacji mięśniowej, aby przeciwdziałać sile grawitacji. Oczywiście są dzieci, które w wieku 6 miesięcy perfekcyjnie opanują przechodzenie do pozycji siedzącej, ale jest to zdecydowana mniejszość maluchów.
FAKT: Około 7 miesiąca życia niemowlę biernie posadzone powinno na chwilę samodzielnie się utrzymać. Jeżeli taka umiejętności nie pojawi się do 9 miesiąca jest to wskazanie do konsultacji ze specjalistą.
MIT 2: Próby podciągania się dziecka do siadu, gdy jest ono trzymane za rączki bądź samo podciąga się trzymając krawędzi np. gondoli, świadczą o gotowości dziecka do siadu.
Jest to naturalna, prawidłowa reakcja w trakcie rozwoju, o ile jest to jeden z elementów różnorodnych form ruchowych malucha. Tzn. oprócz podciągania do siadu bez problemu zmienia pozycje np.z brzuszka na plecy i na odwrót. Samoistne podciąganie daje możliwość aktywizowania mięśni zginaczy szyi i tułowia, co jest niezbędne do prawidłowej stabilizacji ciała. Tego rodzaju próby nie są jednak jednoznaczne z gotowością do samodzielnego siadu.
FAKT: Niemowlę swobodnie przechodzi do pozycji siedzącej z dwóch pozycji : czworaczej bądź pozycji bocznej(amfibii).
To prawda. Ważne jest, aby dziecko potrafiło samodzielnie przyjąć i zmieniać pozycję, w naturalny sposób, przechodząc przez kolejne etapy rozwoju. Dzieci sadzane biernie często nie potrafią przejść do innej pozycji, bo nie miały okazji się tego nauczyć.
MIT 3: W okresie rozpoczęcia rozszerzania diety (najczęściej przypada on w okolicach 6 miesiąca życia) dziecko musi siedzieć w foteliku do karmienia.
FAKT: Rzeczywiście- fotelik do karmienia zapewnia stabilną pozycję miednicy, a tym samym prawidłowe ustawienie głowy i szyi, zapobiegając tym samym zakrztuszeniu. Jednak gdy niemowlę nie siedzi jeszcze samodzielnie można sadzać dziecko np. pomiędzy swoimi udami, bokiem do siebie (zachowując kąt prosty między udami a tułowiem dziecka). Początki rozszerzania diety to tylko krótkotrwałe podawanie pokarmów uzupełniających- podstawą nadal jest mleko. Więc do czasu, gdy posiłki będą zajmowały znacznie więcej czasu, dziecko z pewnością opanuje już siad na tyle dobrze, by utrzymać się w foteliku do karmienia.
—-
W terapii niemowląt, zwłaszcza metodą NDT-Bobath, mogą Państwo zetknąć się z sytuacją, gdy terapeuta pracuje z dzieckiem nawet od 3 miesiąca życia w pozycji siedzącej. Jest to pozycja tylko na czas terapii, a więc nie jest długotrwała. Jest to ułożenie nieraz niezbędne do uzyskania kontroli głowy i tułowia oraz prawidłowej pracy mięśni pomiędzy przednią, a tylną stroną ciała. Bez wyraźnego wskazania terapeuty nie wykonujemy takich ćwiczeń w domu!
Artykuł przygotowała Martyna Iwaniuk-Sawczuk
– fizjoterapeuta, terapeuta SI, Terapeuta NDT-Bobath
Więcej o rehabilitacji niemowląt można przeczytać TUTAJ
Zapraszamy do zapisów – nasi fizjoterapeuci pracują z dziećmi już od pierwszego dnia ich życia. Konsultują i wpierają rodziców nie tylko w razie trudności, ale także pomagają wypracować prawidłowe nawyki pielęgnacji maluszka.